Viêm amidan mủ trẻ em có thể gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm khác như mắc các bệnh lý ở đường hô hấp trên, sốt cao, khó thở hay thậm chí là tổn thương tim. Cần nhanh chóng đưa bé đến bệnh viện để thăm khám và có hướng điều trị an toàn phù hợp nhất.

Viêm amidan mủ ở trẻ em có nguy hiểm không?

Trẻ em là một trong những đối tượng rất dễ bị viêm amidan do sức đề kháng còn yếu, vệ sinh răng miệng không đúng cách hay do sự thay đổi ngột khiến cơ thể không kịp chống đỡ. Triệu chứng chung của bệnh là tình trạng sưng viêm amidan, cổ họng đau rát, xuất hiện ho, ho có đờm, khó nuốt và có thể sốt cao sự sự tấn công quá mức của các vi khuẩn.

Viêm amidan ở trẻ em nếu không nhanh chóng kiểm soát kịp thời có thể xuất hiện các ủ trắng bám trên amidan. Các triệu chứng lúc này cũng tương tự như viêm amidan thông thường nhưng có dấu hiệu sốt cao hơn, thậm chí có thể lên tới hơn 38 độ. Đồng thời rất nhiều biến chứng có thể xuất hiện như

• Các bệnh lý đường hô hấp trên như viêm xoang, viêm họng mãn tính, viêm tai giữa..
• Ung thư vòm họng
• Ngưng thở, khó thở khi ngủ
• Viêm amidan sưng to và nhiễm trùng làm chèn ép đường thở, gây ra chứng ngưng thở khi ngủ
• Viêm khớp, viêm cầu thận
• Nhiễm khuẩn máu.

Các biến chứng do viêm amidan hốc mủ gây ra trên trẻ em vô cùng nguy hiểm, do đó cần phải nhanh chóng điều trị càng sớm càng tốt. Phụ huynh nên đưa bé đến các bệnh viên y tế có chuyên khoa tai mũi họng để có phác đồ điều trị phù hợp nhất.

Hướng điều trị viêm amidan mủ trẻ em

Viêm amidan ở trẻ em nếu trong giai đoạn đầu có thể tự khỏi nếu có hướng chăm sóc và và cải thiện đúng cách. Tuy nhiên khi đã xuất hiện mủ ở các hốc amidan đồng nghĩa với tình trạng nhiễm trùng đã quá nặng, do đó việc dùng thuốc và các phương pháp điều trị y khoa lúc này là vô cùng cần thiết. Tùy thuộc vào tình trạng và sức khỏe của bé, bác sĩ sẽ đưa ra hướng điều trị chính xác.

Dùng thuốc Tây

Việc dùng thuốc được chỉ định nhằm kháng khuẩn, chống viêm, giảm các triệu chứng của viêm amidan có mủ. Tuy nhiên việc dùng thuốc chỉ được chỉ định trong thời gian ngắn do các cơ quan nội tạng vẫn chưa thực sự hoàn chỉnh nên việc dùng thuốc quá nhiều có thể ảnh hưởng đến chức năng các cơ quan này.

Một số loại thuốc thường được chỉ định trong điều trị viêm amidan hốc mủ cho trẻ em như

• NaCl 0,9%: các loại nước muối sinh lý hầu hết được chỉ định đầu tiên trong điều trị viêm amidan hoặc một số bệnh lý hô hấp khác nhằm diệt khuẩn, giúp khoang miệng sạch hơn, từ đó tăng tác dụng điều trị của các loại thuốc kháng. Bác sĩ cũng có thể chỉ định một số loại nước súc miệng chuyên dụng để loại bỏ mùi hôi miệng và sát khuẩn tốt hơn.
• Tantum Verde: thường có dạng viên nén hòa tan hay dạng xịt để giảm các triệu chứng viêm amidan cho trẻ. Đây là nhóm chống viêm không chứa Steroid, ít tác dụng phụ nên có thể dùng an toàn hơn cho các bé. Thuốc có tác dụng loại bỏ tối đa các vi khuẩn, giảm đau gây tê, cải thiện sưng viêm và tình trạng nhiễm trùng tại amidan.
• Oxacillin: thuộc nhóm kháng sinh penicilin thường dùng để diệt khuẩn cũng như ức chế sự tấn công của các vi khuẩn ở hầu họng. Thuốc có thể dùng ở dạng viên uống hay tiêm trong một số trường hợp. Các tác dụng phụ có thể xuất hiện như đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn..
• Macrolide: đây cũng là nhóm kháng sinh thường được chỉ định trong trường hợp bé bị dị ứng kháng sinh nhóm Penicillin phía trên. Các tác dụng của thuốc cũng xuất hiện như buồn nôn, vàng da hoặc các triệu chứng nặng hơn nên ít được sử dụng.
• Thuốc ngậm đau họng: một số loại thuốc ngậm cũng được chỉ định để cải thiện tình trạng đau họng và sưng viêm niêm mạc họng mà không quá nhiều tác dụng phụ cho bé. Một số thuốc kháng sinh cũng được bào chế dưới dạng viên ngậm có kết hợp với các mùi hương dễ chịu hơn để bé không bị cảm giác sợ khi dùng thuốc.
• Một số loại thuốc khác: thuốc hạ sốt, giảm sung huyết, thuốc co mạch, giảm phù nề..

Việc dùng thuốc cho trẻ nhỏ cần đảm bảo có sự chỉ định từ bác sĩ để đảm bảo an toàn. Do các loại thuốc này hầu như đều gây ra các tác dụng phụ, về lâu về dài có thể gây ra ảnh hưởng trên các cơ quan như gan, thận nên tuyệt đối không nên lạm dụng. Ngoài ra việc lạm dụng thuốc quá mức còn có thể làm suy giảm hiệu quả trong việc điều trị các bệnh khác liên quan.

Trong trường hợp việc dùng các loại thuốc ngậm phụ huynh nên ưu tiên chọn các sản phẩm có nguồn gốc từ thảo dược để hạn chế các ảnh hưởng đến các cơ quan khác.

Dùng thuốc Đông y

Sử dụng các loại thuốc Đông Y cũng được ưu tiên trong điều trị viêm amidan có mủ trẻ em do ít tác dụng và có thể đem đến kết quả tốt. Thuốc có nguồn gốc từ thảo dược nên hầu như không gây ra tác dụng phụ, ngược lại còn giúp bé có xu hướng ăn ngon, ngủ ngon hơn nhờ đó nhanh chóng phục hồi sức khoẻ và đẩy lùi bệnh.

Một số bài thuốc Đông y thường được chỉ định dùng cho trẻ nhỏ như

• Bài thuốc 1: Sử dụng ngân hoa, huyền sâm, bồ công anh mỗi dược liệu 15g; liên kiều, hoàng cầm, 10gr cát cánh, đại hoàng, huyền minh phấn, ngưu bàng tử mỗi thứ 10g;  hoàng liên, mộc thông, cam thảo mỗi thứ 6g. Làm sạch rồi sắc dược liệu với nước uống, ngày 1 thang chia làm 4 lần.
• Bài thuốc 2: Chuẩn bị Nhân sâm, trần bì, bạc hà, phục linh, hoàng cầm mỗi dược liệu dùng 12 g; Mạch môn và xuyên bối mẫu mỗi loại thuốc14g; Tô diệp, chi tử, mỗi vị 10g cùng Cam thảo 6g. Làm sạch rồi sắc dược liệu cùng 6 bát nước, đun trên lửa nhỏ đến khi cạn còn 1 nửa thì dừng. Chia thuốc ra cho bé dùng hết trong ngày.
• Bài thuốc 3: Sử dụng Hoàng kỳ 24g; Đảm sâm 16g; Bạch truật, sài hồ mỗi dược liệu 12g; Hoàng cầm, đương quy, hạnh nhân mỗi vị 10g; Liên kiều, trần bì, cam thảo chuẩn bị mỗi thứ 8g. Làm sạch rồi sắc dược liệu với 2 lít nước, đun đến khi cạn còn khoảng 1/3 thì tắt bếp. Chia thuốc ra cho bé dùng hết trong ngày.
• Bài thuốc 4: Chuẩn bị huyền sâm, mạch đông, sinh địa mỗi thảo dược 15g; đan bì, triết bối mẫu, bạch thược, thảo quả, sơn từ cô mỗi dược liệu dùng 10g; 6gr bạc hà. Làm sạch rồi sắc dược liệu với nước uống, ngày 1 thang chia làm 3 lần.

Việc dùng thuốc Đông y tuy có độ an toàn cao nhưng lại cho hiệu quả khá chậm. Do đó phụ huynh chỉ nên sử dụng trong các trường hợp bệnh nhẹ, bệnh mới khởi phát để đem lại kết quả tốt nhất. Với các triệu chứng viêm nhiễm amidan nặng hơn phụ huynh vẫn nên áp dụng các phương pháp điều trị Tây y để kiểm soát bệnh tốt nhất.

Áp dụng các phương pháp dân gian

Trong dân gian thường truyền tai nhau rất nhiều bài thuốc từ thảo dược tự nhiên xung quanh có thể cải thiện các triệu chứng hiệu quả và không gây ra tác dụng phụ. Tuy nhiên các phương pháp này chỉ mang tính chất cải thiện triệu chứng, không mang tác dụng điều trị bệnh dứt điểm nên vẫn cần kết hợp thêm với các phác đồ điều trị từ bác sĩ.

Dùng diếp cá

Diếp cá là thảo dược có tính kháng khuẩn chống viêm cực mạnh đồng thời có khả năng tiêu diệt các nhóm liên cầu khuẩn nhóm A và vi khuẩn Staphylococcus aureus cực tốt. Dược liệu này cũng có tính thanh nhiệt giải độc, tiêu đờm, giảm ho nhờ đó hỗ trợ cải thiện các triệu chứng viêm amidan mủ trẻ em tối đa.

Phụ huynh chỉ cần rửa sạch lá diếp cá rồi xay cùng một ít nước lọc, vắt lấy nước cốt uống hằng ngày sẽ thấy các triệu chứng giảm đáng kể. Tuy nhiên do mùi diếp cá có vị tanh khá khó uống nên không phải bé nào cũng thích.Trong trường hợp này phụ huynh có thể dùng nước cốt này nấu cùng nước vo gạo lần hai, cho thêm một chút mật ong để bé dễ uống hơn.

Dùng nghệ vàng và mật ong

Nghệ vàng và mật ong là hai dược liệu không thể thiếu không điều trị viêm amidan và các bệnh lý nhiễm khuẩn khác. Chất curcumin có trong nghệ đem đến tác dụng vô cùng tuyệt vời trong khả năng kháng khuẩn và làm lành các tổn thương tại niêm mạc họng. Đồng thời mật ong cũng có tính kháng khuẩn cao và có thể làm dịu niêm mạc họng và giảm ho rất tốt.

Phụ huynh chỉ cần dùng 1 – 2 thìa tinh bột nghệ pha cùng 1 muỗng mật ong cùng 1 ly nước ấm. Nên uống trước bữa sáng khoảng 30 phút tuy nhiên nhớ chú ý ăn sáng đầy đủ. Nếu bé thấy khó uống phụ huynh cũng có thể thay thế mật ong và nước ấm bằng sữa ấm cho bé uống. Chú ý pha tinh nghệ nguyên chất cùng nước ấm để tan hoàn toàn.

Trà gừng mật ong

Gừng cũng là thảo dược giúp kháng khuẩn chống viêm, làm ấm cổ họng, giảm tình trạng sưng viêm niêm mạc họng rất tốt. Đồng thời với tình trạng đau rát họng kéo dài khiến bé khó chịu mệt mỏi, sử dụng gừng cũng là giải pháp rất tốt để bé ổn định tinh thần và có thể ngủ ngon hơn.

Cách làm trà gừng mật ong cũng rất đơn giản, bạn chỉ cần dùng một nhánh gừng cạo vỏ, thái lãt rồi lãm với nước sôi trong 15 phút để các tinh chất tiết ra. Sau đó cho thêm mật ong nguyên chất vào khuấy đều hoặc có thể cho thêm vài lát chanh để bổ sung thêm các vitamin C tăng cường đề kháng.

Ngậm mật ong tắc

Một cách đơn giản khác để làm dịu cổ họng, trị ho khan, ho có đờm vừa hiệu quả vừa đơn giản cho trẻ nhỏ chính là ngậm mật ong tắc. Mật ong có tính sát khuẩn cao, giúp làm dịu cổ họng trong khi quất có hàm lượng vitamin C cao giúp tăng cường đề kháng và bảo vệ cổ họng rất tốt. Hương vị bài thuốc này cũng rất dễ chịu nên bé cũng thích thú.

Phụ huynh chỉ cần chuẩn bị vài quả quất chín vàng, thái lát mỏng rồi cho vào bát và rưới mật ong lên trên. Đem hỗn hợp đi hấp các thủy hay hấp trực tiếp khi nấu cơm. Mẹ vừa có bé ngậm những lát quất, vừa dùng phần nước để uống sẽ thấy cảm giác ngứa rát họng biến mất nhanh chóng.

Cắt amidan cho trẻ

Trong trường hợp amidan bị viêm nhiễm nặng, có nguy cơ biến chứng cao và ảnh hưởng đến các cơ quan lân cận thì việc phẫu thuật sẽ được chỉ định. Tuy nhiên hầu hết các bác sĩ thường không khuyến khích việc cắt bỏ tuyến amidan do nó đóng vai trò như một lớp phòng bị bảo vệ cơ thể quan trọng. Nếu cắt bỏ amidan quá sớm như với trẻ nhỏ có thể khiến sức khỏe bé yếu hơn, dễ mắc một số bệnh khác hơn.

Hầu hết với nhóm trẻ dưới 5 tuổi rất ít khi được chỉ định cắ amidan mà vẫn ưu tiên các phương pháp điều trị nội khoa hơn. Một số kỹ thuật thường được dùng trong cắt amidan cho trẻ như

• Phương pháp sử dụng dao mổ đơn cực và siêu âm
• Phương pháp bóc tách bằng dao
• Sluder thường hoặc sluder điện
• Phương pháp Coblator

Hiện nay phẫu thuật viêm amidan chỉ là các kỹ thuật khá đơn giản mà hầu hết bệnh viện nào cũng có thực hiện. Tuy nhiên phụ huynh vẫn nên tìm đến các cơ sở y tế lớn, có chuyên khoa riêng về tai – mũi – họng, có đầu đủ các thiết bị cơ sở vật chất để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ.

Chế độ chăm sóc khoa học cho trẻ bị viêm amidan có mủ

Chế độ sinh hoạt đống vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị cũng như phòng tránh bệnh tái phát ở trẻ nhỏ. Phụ huynh cần thay đổi cho bé lối sống lành mạnh khoa học hơn kết hợp với chế độ dưỡng chất lành mạnh để tăng cường sức khỏe mỗi ngày.

Chế độ dinh dưỡng

Viêm amidan có mủ có thể làm bé sụt cân nhanh chóng so sức đề kháng suy yếu, nuốt thức ăn khó khiến bé không muốn ăn uống cùng tình trạng sốt cao, mệt mỏi làm bé không có cảm giác thèm ăn. Sức khỏe ngày càng suy giảm còn tạo điều kiện để các vi khuẩn khác xâm nhập gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm khác hơn.

Mẹ cần tăng cường bổ sung các vitamin cùng các dưỡng chất cần thiết để tăng cường sức khỏe mỗi ngày, hỗ trợ đẩy lùi bệnh nhanh chóng nhất. Theo đó phụ huynh cần chú ý những vấn đề sau dinh dưỡng cho trẻ nhỏ

• Tăng cường đảm bảo đầy đủ chế độ dưỡng chất hằng ngày theo từng giai đoạn cho trẻ nhỏ như bổ sung đạm, chất xơ, omega3 có trong thực phẩm hằng ngày
• Ưu tiên ăn chín uống sôi
• Ưu tiên ăn những món ăn dạng mềm, lỏng, dễ tiêu hóa do bé bị đau cổ và khó nuốt
• Hạn chế nêm nếm quá nhiều gia vị trong món ăn
• Bổ sung đầy đủ lượng nước mỗi ngày theo trọng lượng cho trẻ nhỏ, nước vừa giúp làm loãng đờm, giúp họng không bị khô, đồng thời tăng cường hoạt động của các cơ quan để đào thải độc tố ra bên ngoài. Chú ý nên ưu tiên cho bé uống nước ấm
• Một số gia vị có khả năng chống viêm, kháng khuẩn phụ huynh cũng nên bổ sung như hành, tỏi, hẹ, gừng hay nghệ
• Bổ sung thêm các loại trái cây tươi ngon, ưu tiên các loại trái ngọt như cam, táo, dâu để dễ ăn và tăng cường đề kháng
• Ăn sữa chua giúp bổ sung các lợi khuẩn, tiêu diệt các vi khuẩn trong vòm họng và cải thiện tình trạng hôi miệng
• Tránh xa những thực phẩm khô cứng, thức ăn nhanh, thức ăn nhiều dầu mỡ, những món ăn nêm nếm quá nhiều gia vị
• Hạn chế cho bé dùng những món lên men muối chua như kim chi, dưa cải muối hay cà pháo
• Tránh xa những thực phẩm có thể gây dị ứng như hải sản, trứng..
• Hạn chế cho bé uống quá nhiều nước ngọt, trà sữa bởi vừa tăng nguy cơ béo phù, vừa hủy hoại răng lại không hề tốt cho họng.

Duy trì thói quen ăn uống khoa học mỗi ngày cũng chính là chìa khóa giúp bé được khỏe mạnh, có thể chống lại các vi khuẩn cũng như hỗ trợ cho sự phát triển toàn diện nhất về cả thể chất lẫn trí não.

Chế độ sinh hoạt

Chế độ sinh hoạt kém lành mạnh cũng có thể chính là tác nhan gây bệnh viêm amidan mủ trẻ em, nếu vẫn tiếp tục kéo dài sẽ khiến tình trạng bệnh ngày càng nặng hơn. Mức độ quan trọng của chế độ sinh hoạt cũng không kém với chế độ dưỡng chất nên cần thực hiện song song để loại bỏ căn bệnh nguy hiểm này nhanh chóng.

Theo đó phụ huynh nên chú ý những vấn đề sau

• Cho bé nghỉ ngơi đầy đủ, trẻ dưới 7 tuổi cần được nghủ 10 tiếng một ngày trong khi trẻ dưới 3 tuổi cần đến 12 tiếng.
• Vệ sinh tai – mũi – họng sạch sẽ, do 3 cơ quan này có sự liên thông với nhau nên nếu 1 trong 3 cơ quan bị tổn thương thì các cơ quan còn lại cũng gặp các vấn đề bất thường.
• Phụ huynh cần luyện tập cho bé thói quen đánh răng ít nhất ngày hai lần, có thể dùng thêm nước muối sinh lý hay nước súc miệng để diệt khuẩn và có hơi thở thơm tho hơn
• Giữ ấm cơ thể cho bé khi ra ngoài, nên chó bé mặc áo khoác dài tay kín cổ. đặc biệt nếu ra ngoài vào sáng sớm, đêm muộn hay vào các thời điểm thay đổi mùa
• Cho bé đeo khẩu trang khi ra ngoài hay khi đến những nơi đông người để phòng tránh các bệnh lây nhiễm
• Hạn chế cho bé tiếp xúc với những người mắc bệnh
• Nên chuẩn bị cho bé những dụng cụ cá nhân riêng như bát đũa, ly uống nước, bình nước kể cả tại lớp học để phòng tránh các bệnh truyền nhiễm
• Tránh xa những nơi ô nhiễm, bụi bẩn, khói thuốc lá hay có các yếu tố dị ứng
• Thường xuyên vệ sinh chăn màn và khu vực vui chơi, nghỉ ngơi của bé
• Duy trì cho bé thói quen luyện tập thể dục thể thao thường xuyên để tăng cường sức khỏe
• Hạn chế cho bé dùng các đồ ăn lạnh để bảo vệ cổ họng.
• Thăm khám bác sĩ ngay khi có các dấu hiệu bất thường, không nên tự ý sử dụng thuốc có thể làm tình trạng bệnh trầm trọng hơn.

Viêm amidan mủ trẻ em vừa có thể làm suy giảm chất lượng đời sống tinh thần, vừa khiến sức khỏe bé suy giảm nhanh chóng nên cần phát hiện và điều trị càng sớm càng tốt. Phụ huynh nên đưa bé kiểm tra sức khỏe định kỳ mỗi năm để sớm phát hiện các nguy cơ gây bệnh tiềm ẩn và có hướng điều trị tốt nhất.