Bị viêm amidan nên ăn gì, kiêng gì là vấn đề được quan tâm. Thực tế cho thấy, chế độ dinh dưỡng phù hợp giúp nâng đỡ thể trạng và hỗ trợ đẩy lùi các triệu chứng của bệnh rõ rệt. Ngược lại, ăn uống thiếu khoa học có thể khiến amidan bị kích thích quá mức, tình trạng viêm nhiễm tiến triển dai dẳng và chậm lành.
Nguyên tắc dinh dưỡng khi bị viêm amidan
Viêm amidan là tình trạng amidan bị viêm nhiễm, phù nề do virus và vi khuẩn tấn công. Bệnh lý này có thể bùng phát cấp hoặc mãn tính, ảnh hưởng đến cả trẻ nhỏ và người lớn. Viêm amidan đặc trưng bởi triệu chứng đau rát cổ họng, ho khan, mệt mỏi, sốt và khàn giọng.
Hơn nữa khi bị viêm nhiễm, amidan sưng to hơn bình thường khiến eo họng hẹp lại, gây ra cảm giác vướng nghẹn khi ăn uống. Chính vì vậy, đa phần người mắc bệnh lý này đều có hiện tượng chán ăn và ăn uống kém.
Tuy nhiên trong thời gian bị viêm amidan, chế độ dinh dưỡng có vai trò nâng đỡ thể trạng, hỗ trợ kiểm soát nhiễm trùng và rút ngắn thời gian điều trị bệnh. Nếu nhịn ăn, cơ thể dễ mất sức, suy nhược, từ đó tạo điều kiện cho virus, vi khuẩn phát triển mạnh và gây ra biến chứng lên các cơ quan kế cận hoặc thậm chí là những cơ quan xa như thận, xương, tim,…
Vì vậy trong giai đoạn bị viêm amidan, bạn nên xây dựng chế độ ăn uống phù hợp để nâng đỡ thể trạng và hỗ trợ điều trị. Thực tế cho thấy, vitamin, khoáng chất và một số thành phần tự nhiên trong thực phẩm cũng có thể giảm mức độ viêm sưng amidan và hầu họng đáng kể.
Tuy nhiên để tránh cảm giác đau rát và vướng nghẹn khi ăn uống, bạn cần tuân thủ những nguyên tắc sau:
- Ưu tiên món ăn mềm, lỏng: Như đã đề cập, amidan sưng khiến eo họng bị thu hẹp dẫn đến cảm giác đau rát và vướng nghẹn khi ăn uống. Vì vậy trong thời gian dài này, nên dùng các món ăn mềm (súp, canh, cháo,…) để giảm áp lực lên amidan và hạn chế cảm giác nghẹn vướng, đau rát.
- Chia nhỏ bữa ăn: Trong giai đoạn cấp, viêm amidan có thể gây ra tình trạng táo bón, khó tiêu và dễ buồn nôn – đặc biệt là với trẻ nhỏ. Do đó trong thời gian này, nên chia nhỏ bữa ăn để giảm áp lực lên cơ quan tiêu hóa.
- Uống đủ nước: Tình trạng viêm nhiễm ở amidan khiến cơ thể dễ mệt mỏi, mất nước và suy nhược. Vì vậy, bạn nên bổ sung đủ 1.5 – 2 lít nước mỗi ngày để cân bằng điện giải và tránh tình trạng uể oải. Bổ sung đủ nước còn làm loãng dịch tiết hô hấp, tránh tình trạng đờm ứ ở cổ họng gây ho và đằng hắng kéo dài.
- Đa dạng thực phẩm: Cố gắng đa dạng các nhóm thực phẩm trong thời gian điều trị viêm amidan để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể. Không nên phụ thuộc vào một vài nhóm thực phẩm cố định.
Viêm amidan là một trong những bệnh hô hấp thường gặp. Bệnh lý này thường thuyên giảm nhanh sau khi sử dụng thuốc và chăm sóc đúng cách. Vì vậy ngoài sử dụng thuốc, bạn nên chú ý điều chỉnh và xây dựng chế độ phù hợp để hỗ trợ quá trình điều trị.
Bị viêm amidan nên ăn gì để hỗ trợ điều trị?
Bị viêm amidan nên ăn gì là vấn đề cần quan tâm bên cạnh các phương pháp điều trị. Bổ sung các loại thực phẩm lành mạnh cung cấp cho cơ thể nguồn dinh dưỡng dồi dào, qua đó giúp nâng cao thể trạng và hỗ trợ hoạt động tiêu diệt virus, vi khuẩn của các tế bào miễn dịch. Ngoài ra, bạn cũng nên bổ sung thêm một số thực phẩm có khả năng chống viêm và giảm đau tự nhiên để cải thiện các triệu chứng do viêm amidan gây ra.
Dưới đây là một số loại thực phẩm lành mạnh người bị viêm amidan nên bổ sung trong thời gian điều trị:
1. Thực phẩm giàu vitamin C tốt cho người bị viêm amidan
Thực phẩm giàu vitamin C mang lại nhiều lợi ích đối với các bệnh viêm đường hô hấp nói chung và viêm amidan nói riêng. Như đã biết, vitamin C là thành phần tốt cho thể trạng và sức đề kháng. Cụ thể, loại vitamin này giúp tăng hoạt động chống lại virus và vi khuẩn của các tế bào miễn dịch. Qua đó hỗ trợ giảm hiện tượng viêm nhiễm, phù nề ở amidan và hầu họng.
Trên thực tế, người có hệ miễn dịch kém, thường xuyên bị viêm nhiễm đường hô hấp có thể phải bổ sung viên uống chứa vitamin C bên cạnh sử dụng thuốc. Do đó trong thời gian điều trị viêm amidan, bạn nên tăng cường bổ sung loại vitamin này thông qua một số loại thực phẩm như thanh long, cam, quýt, nho, dâu tây, bưởi,…
Nếu gặp khó khăn khi nhai, nuốt, bạn có thể sử dụng nước ép hoặc sinh tố để giảm áp lực lên amidan. Ngoài ra, dùng ở dạng nước ép và sinh tố còn cung cấp thêm chất lỏng cho cơ thể và hỗ trợ cân bằng điện giải.
2. Người bị viêm amidan nên bổ sung thực phẩm giàu Kẽm
Tương tự như vitamin C, Kẽm là khoáng chất có vai trò quan trọng đối với hệ miễn dịch. Kẽm kích thích và thúc đẩy các tế bào miễn dịch tăng sản xuất kháng thể nhằm tiêu diệt tác nhân nhiễm trùng (virus, vi khuẩn). Do đó, bổ sung thực phẩm giàu Kẽm vào chế độ ăn hàng ngày có thể góp phần đẩy lùi triệu chứng và rút ngắn thời gian điều trị viêm amidan đáng kể.
Các loại thực phẩm giàu Kẽm gồm có sò, hàu, hến, tôm, các loại hạt (ngô, hạt bí, lúa mì), thịt bò, thịt gà, nấm và một số loại rau quả. Bên cạnh lợi ích đối với hệ miễn dịch, nhóm thực phẩm này còn cung cấp cho cơ thể năng lượng dồi dào cùng với các khoáng chất và vitamin thiết yếu.
3. Rau xanh – Nhóm thực phẩm tốt cho người bị viêm amidan
Ngoài ra, bạn cũng nên tăng cường bổ sung rau xanh trong thời gian điều trị viêm amidan. Rau xanh là nguồn cung cấp nước, chất xơ, khoáng chất và vitamin cần thiết cho sức khỏe. Mặc dù không phải là nhóm thực phẩm sinh năng lượng nhưng rau xanh có vai trò quan trọng đối với sức khỏe và hệ miễn dịch.
Bổ sung rau xanh thường xuyên giúp cải thiện chức năng đề kháng, hỗ trợ hoạt động tiêu diệt virus, vi khuẩn và tạo hàng rào bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân có hại. Bên cạnh đó, chất xơ và hàm lượng nước dồi dào trong nhóm thực phẩm này còn giúp làm dịu tình trạng amidan sưng nóng. Đồng thời làm sạch dịch đờm ứ đọng ở cổ họng, từ đó giảm cảm giác khó chịu và đau rát.
Bên cạnh đó, rau xanh còn cung cấp khoáng chất giúp cân bằng điện giải và giảm tình trạng suy nhược, mệt mỏi do viêm nhiễm đường hô hấp gây ra. Hơn nữa, đa phần các loại rau xanh đều có kết cấu mềm và dễ tiêu hóa, rất thích hợp với người bị viêm amidan và viêm họng.
4. Sữa chua tốt cho người bị viêm amidan
Trong thời gian bị viêm amidan, cổ họng thường bị đau rát và nghẹn vướng khi nuốt. Nếu amidan sưng đau nhiều, bạn có thể bổ sung sữa chua để làm dịu cổ họng. Sữa chua có kết cấu mềm và độ lạnh vừa phải giúp giảm tình trạng sưng nóng, phù nề và viêm đỏ ở hầu họng đáng kể.
Hơn nữa, sữa chua còn là thực phẩm giàu dinh dưỡng với hàm lượng đạm (protein), vitamin D, canxi,… dồi dào. Hơn nữa, loại thực phẩm này còn chứa probiotic (lợi khuẩn) có vai trò điều hòa cơ quan tiêu hóa và cải thiện hệ miễn dịch. Khi dùng sữa chua, có thể ăn kèm cùng với các loại trái cây để bổ sung thêm chất xơ, nước, vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
5. Bổ sung thực phẩm giàu đạm
Thực phẩm giàu đạm mang đến nhiều lợi ích đối với sức khỏe nói chung và bệnh viêm amidan nói riêng. Đạm (protein) là thành phần sinh năng lượng giúp cải thiện tình trạng mệt mỏi và uể oải do virus, vi khuẩn gây ra. Bên cạnh đó, đạm còn tham gia vào quá trình tăng sức mạnh khối cơ, cải thiện độ dẻo dai và sức chống chịu của cơ thể.
Tăng cường bổ sung thực phẩm giàu đạm trong thời gian điều trị viêm amidan có thể giảm tình trạng uể oải, mệt mỏi và ngăn chặn tình trạng virus, vi khuẩn phát triển quá mức. Ngoài ra, đạm (protein) còn giúp các tế bào hoạt động tốt hơn, từ đó hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng và rút ngắn thời gian điều trị bệnh đáng kể.
Tuy nhiên, bạn không nên bổ sung thực phẩm chứa quá nhiều dinh dưỡng. Thay vào đó, nên bổ sung các loại thực phẩm giàu đạm nhưng dễ tiêu hóa (thịt gà, trứng, cá, đậu,…) để tránh cảm giác đầy hơi và khó tiêu. Ngoài ra, nên chế biến bằng cách luộc, hấp, nấu súp hoặc cháo, tránh dùng thực phẩm dạng chiên xào hay nướng.
6. Thực phẩm có đặc tính chống viêm
Không chỉ có vai trò cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể, một số loại thực phẩm còn chứa các thành phần có khả năng chống viêm và kháng khuẩn tự nhiên. Vì vậy trong thời gian điều trị viêm amidan, bạn nên tăng cường bổ sung các loại thực phẩm này để giảm mức độ viêm và phù nề ở amidan, niêm mạc họng.
Các loại thực phẩm có đặc tính chống viêm, kháng khuẩn tốt cho người bị viêm amidan:
- Quế: Quế là loại gia vị quen thuộc có vị cay, hơi đắng và mùi thơm đặc trưng. Hoạt chất Cinnamaldehyde trong thảo dược này có thể ức chế sự phát triển của nhiều chủng virus và vi khuẩn thường gây viêm nhiễm đường hô hấp trên. Ngoài ra, quế còn chứa polyphenol có khả năng chống viêm tự nhiên. Vì vậy, bạn có thể dùng trà quế hoặc thêm bột quế vào một số món ăn để hỗ trợ quá trình điều trị.
- Mật ong: Mật ong là nguồn cung cấp dinh dưỡng và năng lượng dồi dào cho cơ thể. Bổ sung mật ong trong thời gian điều trị viêm amidan có thể cải thiện sức khỏe và giảm tình trạng mệt mỏi, uể oải đáng kể. Ngoài ra, thực phẩm này còn chứa defensin-1 và hydro peroxide có khả năng sát trùng, chống viêm và kháng khuẩn. Để hỗ trợ quá trình điều trị, bạn có thể áp dụng các mẹo chữa viêm amidan bằng mật ong hoặc thêm thực phẩm này vào chế độ ăn hằng ngày.
- Gừng: Tương tự như quế, gừng cũng là loại gia vị quen thuộc với người Á Đông. Ngoài ra, gừng còn được sử dụng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh vì có công năng và dược tính đa dạng. Y học hiện đại nhận thấy, hoạt chất Gingerol trong thảo dược này có tác dụng chống viêm và giảm đau tự nhiên. Hơn nữa, tinh dầu từ củ gừng còn có thể chống lại sự phát triển của các chủng vi khuẩn và virus có hại.
Bị viêm amidan nên kiêng ăn gì?
Thực tế, thói quen ăn uống thiếu khoa học có thể khiến tình trạng sưng đỏ và phù nề ở amidan trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy bên cạnh việc bổ sung các nhóm thực phẩm lành mạnh, bạn nên hạn chế một số loại thực phẩm và thức uống sau:
1. Rượu bia và nước ngọt có gas
Rượu bia chứa hàm lượng cồn và các chất kích thích cao có thể khiến niêm mạc hầu họng, amidan bị sưng viêm và phù nề quá mức. Do đó trong thời gian điều trị các bệnh viêm đường hô hấp, bạn nên tránh sử dụng rượu bia và đồ uống chứa cồn.
Các loại thức uống này không chỉ kích thích lên niêm mạc hầu họng mà còn khiến cơ thể mệt mỏi, mất nước và giảm khả năng đề kháng. Sử dụng rượu bia thường xuyên có thể khiến viêm amidan và các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp khác tiến triển dai dẳng, mãn tính.
Ngoài ra, bạn cũng nên tránh sử dụng nước ngọt có gas và các loại thức uống đóng chai. Đa phần các sản phẩm này chứa nhiều axit, đường và chất bảo quản. Khi sử dụng nước ngọt có gas, axit từ loại thức uống này có thể kích thích niêm mạc hầu họng và làm nghiêm trọng tình trạng cổ họng đau rát, ngứa và ho nhiều.
2. Tránh thực phẩm cứng, khô
Sử dụng thực phẩm và các món ăn cứng, khô (rau củ sấy, bánh quy, bánh mì giòn, các loại hạt sấy khô,…) có thể khiến cổ họng bị kích thích, ho nhiều và vướng nghẹn khi nuốt. Đặc biệt với những trường hợp amidan sưng lớn, các mảnh thức ăn có thể ma sát dẫn đến xây xước và chảy máu. Tạo điều kiện cho virus và vi khuẩn xâm nhập, phát triển mạnh và dễ phát sinh các biến chứng kế cận như viêm thanh quản, viêm xoang,…
Hơn nữa, dùng các thực phẩm cứng, khô trong thời gian dài còn làm tăng độ đặc của dịch đờm khiến đờm ứ nhiều ở cổ họng, gây ra cảm giác ngứa ngáy và khó chịu. Một số người còn bị khàn tiếng và ho khi dùng các món ăn cứng, khô trong thời gian bị viêm amidan và viêm họng.
3. Hạn chế thực phẩm chứa nhiều gia vị, dầu mỡ
Gia vị, dầu mỡ – đặc biệt là gia vị cay nóng (tiêu, mù tạt, ớt,…) có thể kích thích lên niêm mạc họng và tổ chức amidan bị sưng viêm. Dùng các món ăn chứa nhiều dầu và gia vị khiến cổ họng ứ nhiều đờm, ngứa ngáy, khó chịu và dễ bị khàn tiếng.
Hơn nữa, các món ăn này còn kích thích dịch đờm tăng tiết quá mức gây ra cảm giác vướng nghẹn và ho nhiều. Vì vây trong thời gian này điều trị các bệnh viêm đường hô hấp, bạn nên dùng món ăn ít gia vị, kết cấu mềm để tránh kích thích lên cơ quan bị phù nề, viêm nhiễm.
4. Một số thực phẩm khác
Ngoài ra, người bị viêm amidan cũng nên hạn chế các loại thực phẩm sau:
- Thực phẩm tươi sống (tăng nguy cơ nhiễm khuẩn amidan, hầu họng)
- Thực phẩm chế biến sẵn
- Cà phê và các loại thức uống chứa nhiều caffeine
- Các loại thực phẩm chứa nhiều axit như giấm, me, cóc, chanh, tắc,…
Trên đây là thông tin giải đáp “Bị viêm amidan nên ăn gì, kiêng gì để hỗ trợ quá trình điều trị?”. Tuy nhiên bên cạnh chế độ ăn, bạn nên sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ. Đồng thời dành thời gian nghỉ ngơi và vệ sinh răng miệng đúng cách để hỗ trợ quá trình điều trị.