Bị đau dạ dày có nên uống nước cam không là vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm. Bởi thức uống này cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất nhưng chứa hàm lượng axit tương đối cao có thể kích thích niêm mạc tiêu hóa. Theo các bác sĩ, người bị đau dạ dày vẫn có thể uống nước cam nhưng cần chú ý một số vấn đề quan trọng khi bổ sung.

Bị đau dạ dày có nên uống nước cam không? Lợi ích – Tác hại

Đau dạ dày (đau bao tử) là tình trạng dạ dày khởi phát cơn đau (ở vùng thượng vị/ bụng trên) do niêm mạc bị kích thích quá mức. Tình trạng này thường xảy ra sau khi uống rượu bia, căng thẳng và dùng các loại thực phẩm chứa nhiều axit. Chính vì vậy, rất nhiều bệnh nhân băn khoăn về việc “Người bị đau dạ dày có nên uống nước cam không?”.

Nước cam là nước ép từ quả cam tươi có hương vị thơm ngon, màu sắc bắt mắt và cung cấp cho cơ thể hàm lượng dinh dưỡng dồi dào. Trung bình 1 ly nước cam khoảng 240ml cung cấp 110 calo cùng với magie, kali, vitamin C, folate,… Các chất dinh dưỡng trong nước cam rất dễ tiêu hóa và mang đến nhiều lợi ích cho cơ thể.

Tuy nhiên với người bị đau dạ dày, axit citric từ nước cam có thể làm tăng độ axit (HCl) trong dịch vị. Từ đó kích thích lên niêm mạc bị tổn thương và làm bùng phát cơn đau ở vùng thượng vị. Dùng nước cam cho người có vấn đề về dạ dày có thể gây ra những tác hại như sau:

• Kích thích niêm mạc và làm bùng phát cơn đau
• Tăng đường huyết
• Có thể gây khó tiêu, đầy hơi, chướng bụng
• Tăng tốc độ ăn mòn tế bào biểu mô
• Gây buồn nôn và nôn mửa – đặc biệt là dùng khi bụng đói

Dù gây ra không ít tác hại đối với người bị đau dạ dày nhưng nếu sử dụng đúng cách, nước cam có thể mang đến những lợi ích như sau:

• Cung cấp vitamin và khoáng chất dồi dào cho cơ thể, hạn chế tình trạng suy nhược và sụt cân do đau dạ dày mãn tính
• Hỗ trợ cải thiện sức khỏe
• Giảm nguy cơ mắc các bệnh viêm đường hô hấp trên
• Phòng ngừa thiếu máu
• Làm đẹp da
• Tăng sức khỏe của xương

Có thể thấy, nước cam mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Do đó, người bị đau dạ dày vẫn có thể bổ sung nước cam vào chế độ ăn hằng ngày. Tuy nhiên, cần lưu ý một số vấn đề khi bổ sung để hạn chế các tác hại kể trên.

Cách bổ sung nước cam cho người bị đau dạ dày

Khác với người có hệ tiêu hóa khỏe mạnh, bệnh nhân bị đau dạ dày rất dễ bùng phát cơn đau và các triệu chứng đi kèm khi uống cam. Do đó trước khi bổ sung thức uống này vào thực đơn hằng ngày, bệnh nhân cần lưu ý một số vấn đề sau:

1. Lựa chọn loại cam ngọt, ít axit

Cam là loại quả có nhiều chủng loại với vị ngọt, chua và mùi thơm đặc trưng. Vị ngọt, chua của loại quả này có sự khác biệt rõ rệt ở từng chủng loại. Nếu bị đau dạ dày, bạn nên lựa chọn các loại cam có vị ngọt nhiều, ít chua để giảm kích thích lên niêm mạc dạ dày.

Các loại cam chứa ít axit bệnh nhân đau dạ dày nên lựa chọn:

• Cam sành: Cam sành là một trong những loại cam phổ biến nhất hiện nay. Cam có vỏ ngoài màu xanh đậm, sần sùi, bên trong chứa nhiều nước, có vị ngọt và ít chua. Nước ép từ cam sành có hương vị thơm ngon, giàu dinh dưỡng rất thích hợp với người bị cảm lạnh, người suy nhược, sụt cân, người bị đau dạ dày,…
• Cam Mỹ: Cam Mỹ là loại cam có vỏ và ruột bên trong màu da cam với vị ngọt dịu, ít chua. Vì là loại cam lai tạo nên cam Mỹ có hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao. Do đó, người bị đau dạ dày có thể sử dụng nước ép cam Mỹ để cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể, đồng thời tránh kích thích lên niêm mạc và hạn chế cơn đau bùng phát.

2. Kết hợp nước ép cam với các loại trái cây, rau củ khác

Ngoài ra, bạn cũng có thể kết hợp nước ép cam cùng với một số loại trái cây, rau củ khác để làm giảm nồng độ axit và đa dạng thành phần dinh dưỡng cho cơ thể.

Các công thức pha chế nước ép cam thích hợp cho người bị đau dạ dày:

• Cam + cà rốt: Nước ép cam và cà rốt có hương vị thơm ngon và màu sắc bắt mắt. Bên cạnh đó, hàm lượng nước dồi dào trong cà rốt còn giúp trung hòa axit và bổ sung thêm vitamin A cho cơ thể. Bạn có thể sử dụng cà rốt và cam theo tỷ lệ 1:1 hoặc tăng lượng cà rốt nếu cam có vị chua nhiều.
• Cam + hạt chia: Hạt chia chứa nhiều chất xơ có khả năng trung hòa dịch vụ và bảo vệ niêm mạc dạ dày. Vì vậy sau khi ép nước cam tươi, bạn có thể thêm vào 1 thìa cà phê hạt chia để trong ngăn mát tủ lạnh từ 30 – 50 phút, sau đó có thể dùng uống trực tiếp.
• Cam + mật ong: Mật ong có vị ngọt tự nhiên giúp tăng hương vị cho nước ép cam, hạn chế phải sử dụng siro và đường. Ngoài ra, mật ong còn giúp trung hòa dịch vị dạ dày, chống viêm và ức chế hại khuẩn. Do đó, người bị đau dạ dày có thể kết hợp mật ong và cam để hạn chế tình trạng đau dạ dày sau khi dùng nước ép cam nguyên chất.
• Một số công thức khác: Nước ép cam rất dễ kết hợp với các loại trái cây và rau củ tự nhiên. Ngoài những công thức trên, bạn cũng có thể kết hợp cam với táo, cà chua, rau bó xôi, dưa leo, cần tây,… Tuy nhiên khi kết hợp với cam, nên lựa chọn các loại rau xanh, củ và trái cây không chứa axit để trung hòa hàm lượng axit tự nhiên có trong cam tươi.

3. Chú ý thời điểm uống nước cam

Lựa chọn thời điểm uống nước cam là yếu tố quan trọng người bị đau dạ dày cần lưu ý. Để hạn chế tình trạng cơn đau bùng phát ở vùng thượng vị, bệnh nhân nên uống nước cam vào những thời điểm sau:

• Nên uống nước cam sau bữa ăn khoảng 30 – 60 phút. Lúc này, axit dạ dày đã bị trung hòa bởi thức ăn nên hầu như không gây kích thích lên niêm mạc bị tổn thương. Ngoài ra, axit tự nhiên trong cam còn hỗ trợ đẩy nhanh tốc độ tiêu hóa, tránh tình trạng đầy hơi và chướng bụng.
• Hoặc bạn cũng có thể bổ sung nước cam vào các bữa phụ. Tuy nhiên, nên ăn vài lát bánh mì hoặc cháo yến mạch, cháo trắng,… để trung hòa dịch vị. Sau đó, uống 1 ly nước cam nhỏ nhằm cung cấp thêm vitamin và khoáng chất cho cơ thể.
• Tuyệt đối không uống nước cam khi bụng đói hoặc dùng trước khi đi ngủ. Axit từ cam kích thích niêm mạc dẫn đến đau dạ dày dữ dội, mất ngủ và ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe.
• Không uống nước cam cùng lúc với thời điểm dùng thuốc và uống sữa. Nước cam có thể ảnh hưởng đến sinh khả dụng của một số loại thuốc và làm kết tủa casein trong sữa, dẫn đến đau bụng, tiêu chảy.

4. Tránh sử dụng nước cam đóng chai sẵn

Nhiều người lựa chọn các loại nước cam đóng chai/ hộp vì dễ sử dụng, tiện lợi và có hương vị thơm ngon. Tuy nhiên, hầu hết các sản phẩm đóng chai sẵn đều chứa nhiều đường và chất bảo quản. Các thành phần này đều không tốt cho sức khỏe nói chung và dạ dày nói riêng. Chính vì vậy, bạn nên sử dụng nước cam tươi thay vì các sản phẩm đóng hộp sẵn.

5. Bổ sung nước cam với liều lượng phù hợp

Nước cam chứa nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu. Tuy nhiên để tránh các tác dụng không mong muốn, bạn chỉ nên bổ sung nước cam với liều lượng thích hợp. Đối với người bị đau dạ dày, chỉ nên uống 1 ly nước cam mỗi ngày (khoảng 200 – 300ml). Uống quá nhiều nước cam có thể gây kích thích niêm mạc dạ dày, dẫn đến rối loạn tiêu hóa và làm tăng đường huyết.

Ngoài nước cam, bạn cũng có thể ăn cam tươi để cung cấp thêm chất xơ cho cơ thể. Tuy nhiên, cần lưu ý bổ sung đúng thời điểm để đảm bảo cơ thể hấp thu tối đa dinh dưỡng và hạn chế các rủi ro, tác dụng không mong muốn.

Bài viết đã giải đáp thắc mắc “Bị đau dạ dày có nên uống nước cam không?”, đồng thời đề cập đến lợi ích – tác hại và những lưu ý khi bổ sung thức uống này. Để được tư vấn cụ thể hơn, bạn đọc nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa.