Dị ứng xảy ra là do phản ứng của hệ miễn dịch trước những tác nhân gây dị ứng nhất định, chẳng hạn như phấn hoa, bụi hoặc lông động vật. Viêm xoang (hay nhiễm trùng xoang) là tình trạng khoang xoang và đường mũi bị nhiễm trùng. Cả hai căn bệnh trên đều gây viêm ở mũi cùng với các triệu chứng liên quan, như tắc nghẹt mũi. Tuy nhiên, nguyên nhân gây bệnh của mỗi tình trạng là khác nhau nên bạn cần phân biệt được các triệu chứng đặc trưng để tìm cách điều trị phù hợp.

Viêm xoang và dị ứng

Dị ứng có khả năng xuất hiện vào bất kỳ thời điểm nào trong cuộc đời. Mặc dù có xu hướng hình thành từ khi người bệnh còn nhỏ nhưng dị ứng cũng có khi xảy ra khi bạn gặp phải những tác nhân kích thích mới lúc trưởng thành. Sau khi tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng, cơ thể có những phản ứng tiêu cực với các kháng nguyên lạ này. Lúc đó, hệ thống miễn dịch giải phóng ra một chất hóa học trung gian có tên là histamin gắn kết lên các thụ thể và gây ra nhiều triệu chứng, như đau đầu, hắt hơi, nghẹt mũi… Đôi khi, bạn cảm thấy mờ mắt và bị phát ban da. Dị ứng nghiêm trọng có thể dẫn đến tình trạng giống như cảm lạnh và được gọi là viêm mũi dị ứng. Bạn cũng sẽ biểu hiện những triệu chứng như trên kèm theo cảm giác ngứa ở mắt. Đó cũng là điểm giúp phân biệt giữa dị ứng với viêm xoang. Bên cạnh đó, viêm xoang xảy ra khi đường mũi bị viêm nhiễm và thường do virus gây ra. Khi khoang mũi bị viêm, chất nhầy tăng sinh và tích tụ lại bên trong gây ra nhiều triệu chứng cho người bệnh. Không chỉ làm nghẹt mũi và đau đầu, viêm xoang còn gây đau ở quanh mắt và má. Nhiễm trùng xoang cũng khiến cho chất nhầy tiết ra nhiều, bị đổi màu và có mùi hôi.

So sánh các triệu chứng viêm xoang và dị ứng

Dưới đây là bảng tóm tắt các triệu chứng của viêm xoang và dị ứng để bạn dễ dàng so sánh. Tuy nhiên, một số trường hợp, bạn có thể mắc phải cả hai tình trạng sức khỏe này cùng một lúc.

	Viêm xoang	Dị ứng
Đau đầu	x	x
Nghẹt mũi	x	x
Đau xung quanh má và mắt	x
Hắt hơi		x
Ngứa, chảy nước mắt		x
Chất nhầy đặc hơn, có màu vàng/xanh	x
Khó thở bằng mũi	x	x
Không thể xì mũi	x
Đau răng	x
Sốt	x
Hơi thở có mùi	x

Điều trị

Quá trình điều trị viêm xoang và dị ứng có những điểm tương đồng nhưng cũng có những khác biệt riêng. Ví dụ, để điều trị triệu chứng nghẹt mũi nghiêm trọng thì bạn có thể sử dụng các thuốc không kê đơn hay thuốc thông mũi theo toa để giúp loại bỏ chất nhầy trong mũi dễ dàng hơn.

Bác sĩ thường điều trị dị ứng bằng các thuốc kháng histamin. Những thuốc này giúp ngăn chặn quá trình phóng thích histamin khi cơ thể nhận diện được các tác nhân gây dị ứng. Từ đó, bạn sẽ không gặp phải các triệu chứng dị ứng.

Thế nhưng, thuốc điều trị dị ứng lại không thể giúp loại bỏ nhiễm trùng trong viêm xoang. Cách tốt nhất giúp cơ thể chiến đấu, chống lại tác nhân nhiễm trùng, đặc biệt là virus, bao gồm:

• Dành nhiều thời gian nghỉ ngơi
• Uống nhiều nước
• Dùng nước muối sinh lý xịt rửa mũi hoặc súc miệng bằng nước muối
• Tiếp tục dùng thuốc chống dị ứng nếu đã từng uống trước đây

Nhiễm virus không thể điều trị bằng kháng sinh. Tuy nhiên, nếu bác sĩ cho rằng tình trạng viêm xoang của bạn liên quan đến vi khuẩn, họ có thể kê thuốc kháng sinh trong đơn thuốc. Hãy nhớ, bạn cần uống thuốc đủ liều theo chỉ định cho dù thấy các triệu chứng đã đỡ hơn sau một vài ngày.

Phòng ngừa

Bạn có thể phòng ngừa viêm xoang tương tự như cách ngăn ngừa các bệnh do virus gây ra, như cúm hay cảm lạnh. Bên cạnh đó, bạn nên hỏi bác sĩ về những cách bổ sung thêm các chất như vitamin C để tăng cường hệ miễn dịch. Điều quan trọng nhất trong phòng tránh lây nhiễm virus gây bệnh chính là rửa tay thường xuyên. Đối với dị ứng, bạn không thể phòng ngừa hoàn toàn mà chỉ giảm nguy cơ bị dị ứng bằng cách tránh tiếp xúc với tác nhân kích thích đã biết. Ngoài ra, điều trị các triệu chứng dị ứng cũng giúp phòng ngừa những biến chứng nguy hiểm khó lường có thể xảy ra.

Nếu bạn dị ứng phấn hoa và mùa hoa ấy sắp đến hay bạn muốn tiếp xúc với động vật khi dị ứng với lông của chúng, hãy uống thuốc kháng histamin trước để phòng ngừa. Trường hợp bạn đã xác định được những thực phẩm mà bạn bị dị ứng, hãy tránh ăn những thức ăn có các thành phần ấy.

Khi nào bạn nên đến gặp bác sĩ?

Nếu bạn đã biết rõ về tình trạng dị ứng của bản thân thì không cần thiết phải đến gặp bác sĩ. Tuy nhiên, nếu các thuốc kháng histamin mà bạn dùng không còn hiệu quả, hãy đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị. Trường hợp bạn chưa từng bị dị ứng từ trước đến nay và bỗng dưng gặp phải các triệu chứng dị ứng, hãy nhanh chóng đi đến bác sĩ để tìm hiểu nguyên nhân gây dị ứng cụ thể và có cách điều trị thích hợp. Đối với viêm xoang, nguyên nhân gây bệnh thường là do virus nên sử dụng kháng sinh sẽ không có tác dụng. Do đó, bạn cần thực hiện các biện pháp tại nhà để giảm bớt khó chịu. Nếu thấy triệu chứng kéo dài hơn 2 tuần, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Hy vọng với những thông tin trên, bạn có thể dễ nhận diện được viêm xoang và dị ứng để có hướng điều trị phù hợp nhất.